پديده بيكارى يكى از مشكلات جدى جوامع امروزى، و مهمتر از آن بيكارى پنهان است كه در واقع روى ديگر سكه كاهش بهرهورى كار به حساب مىآيد. جامعه ما نيز در كنار بيكارى حاد و فراگير، مشكل كاهش بهرهورى را نيز رنج دارد. (25) اين كاهش بهرهورى عوامل گوناگون دارد كه بايد در جاى مناسب خود بررسى علمى شود. آنچه در اينجا بايد بدان توجه شود،
در نظامهاى اجتماعى، انگيزه كار در قشرهاى متوسط، تحصيل درآمد است، و در قشر مرفه، كسب موقعيت اجتماعى؛ زيرا برخى مشاغل مىتواند موقعيت اجتماعى ويژه در پى داشته باشد . معمولا در نظامهاى اجتماعى قدرتسالار، هر شغلى كه به رأس هرم قدرت، بيشترين ارتباط و تعامل را داشته باشد، موقعيت اجتماعى مهمترى را فراهم مىسازد. بر همين اساس تنها انگيزه كار، هميشه تحصيل درآمد نيست، بلكه گاه كسب موقعيت اجتماعى است. (28) در اين گونه نظامها ممكن است فردى توان لازم كارى يا امانت و درستكارى شغلى را نداشته باشد ولى مسئوليت آن كار را بهعهده گيرد و اين پديده معمولى و متعارفى است كه نياز به بحث ندارد. در نظامهاى اجتماعى شايستهسالار، شايستگى شغلى و مهارت، عامل تعيينكننده است. كسى كه شغلى را عهدهدار مىشود، توان همهجانبه آن كار را بايد داشته باشد؛ بدون اين توان، شايستگى معنا ندارد.
نامه امام على ـ عليهالسلام ـ به والى شايسته خود، مالك اشتر را مىتوان منشور حكومت و تبيين ديدگاههاى آن حضرت در مسائل گوناگون حياتى جامعه دانست. در ابتداى اين منشور، اهداف كلى آن و آنگاه راهكارهاى تحقق آنها را بيان فرمودهاند.
اين اهداف عبارتند از: جباية خراجها، وجهاد عدوها، واستصلاح اهلها، وعمارة بلادها. (29) فرايند «عمارت بلاد» بدون «استصلاح مردم» و تربيت و تعليم افراد جامعه ممكن نيست؛ همچنانكه تربيت و تعليم در جامعه بدون تأمين امنيت (جهاد عدو) و تأمين مخارج اين اهداف (جباية خراج) امكان ندارد.
جا دارد ارتباط منطقى و واقعى و نظامدار بين هريك از اين اهداف را با يكديگر از يك طرف، و ارتباط آنها را با راهكارهاى آنها از طرف ديگر، مورد توجه قرار داد؛ زيرا در يك ساختار و چينش خاص، اين اهداف و راهكارها زمينه پيدايش و ظهور دارند؛ مثلا آبادانى شهرها، در هر مرحله تاريخى يك پديده اجتماعى است كه در سايه اشتغال تحقق مىيابد. اشتغال يعنى تأمين تقاضاى كار از طريق نيروى انسانى كه در جانب عرضه، جوياى كار است.
1 عدالت اجتماعى (زمينهساز مشاركت مردم)؛
.2 تعليم و تربيت (تربيت نيروى انسانى ماهر)؛
.3 شكوفايى بخشهاى مهم اقتصادى (زراعت، صنعت و تجارت)؛
.4 اصل درآمد مردم به منزله درآمد خزانه دولت
بىشك عدالت اجتماعى برآيند حاكميت عدالت در نهادهاى مختلف جامعه از قبيل اقتصاد، تعليم و تربيت، قضاوت و قانونگذارى است. با تحقق عدالت در اين شئون و وجوه اساسى جامعه، عدالت اجتماعى شكل مىگيرد. از اين رو امام على ـ عليهالسلام ـ عدالت را شرط ضرورى استوارى روابط مردم و حاكميت و آهنگ پيشرفت جامعه مىداند: پس خداى سبحان برخى از حقهاى خود را براى بعض مردمان واجب داشت و آن حقها را برابر هم نهاد، و واجب شدن
تعليم و تربيت يكى از وظايف مهمى است كه حاكميت عموما و امامت خصوصا بهعهده دارد. همچنانكه اشاره شد امام على ـ عليهالسلام ـ در منشور حكومتش (عهدنامه مالك اشتر) يكى از اهداف حاكميت خود را استصلاح مردم (تعليم و تربيت) مىداند و در مورد ديگر، يكى از حقوق مردم را تعليم و تربيت آنها بيان مىفرمايد:
شما را تعليم دهم تا نادان نمانيد، و آداب آموزم تا بدانيد. (32) سخن زير نيز بر همين واقعيت دلالت دارد: امام على ـ عليهالسلام ـ آنگاه كه از جهاد فارغ مىگشت، به تعليم مردم و قضاوت ميان آنها مىپرداخت. (33) بديهى است كه رويكرد تعليم و تربيت در عصر امام على ـ عليهالسلام ـ به آموزههاى تربيتى، سياسى، اجتماعى و اخلاقى است و در آن عصر، مبارزه با جهل، كوتهبينى، ظاهرنگرى، سطحىنگرى و سادهلوحى اجتماعى كه زمينه آسيبپذيرى جامعه را فراهم مىآورد، مسأله حياتى و سرنوشتساز بوده است. واژه «استصلاح» نيز ناظر به همين ضلع از آموزش است.
شركت شامپو سدر صحت يكي از بزرگترين سازندگان محصولات شوينده و آرايشي و بهداشتي است كه از سال 1355 فعاليت خود را آغاز كرده است. اين كارخانه به منظور ايجاد نظامي قانونمند و محيطي پويا، سيستم مديريت ISO9001:2008 و ISO14001:2004 و اصول GMP و قوانين و الزامات قانوني و زيست محيطي و بهداشتي مربوطه را به عنوان الگوي كاري خود قرار داده است.
در اين راستا مديريت سازمان تعهد مي نمايد كه الزامات اين استانداردها را رعايت نموده و آن ها را به منظور بهبود مستمر اثربخشي اين سيستم ها برآورده نمايد. لذا با اتكال به خداوند متعال و با همكاري كاركنان خود، رئوس خط مشي خود را به شرح ذيل تعريف نموده و دنبال مي نمايد:
1- تلاش در جهت جلب رضايت مشتريان و طرف هاي ذينفع
2- تلاش در جهت بالا بردن سطح كيفيت محصولات
3- تلاش در جهت افزايش سطح آگاهي و دانش پرسنل
4- رعايت اصول GMP و تلاش در جهت افزايش رعايت اصول بهداشت فردي و محيطي
5- پيشگيري از آلودگي محيط زيست، كنترل و كاهش آلاينده هاي زيست محيطي و پيروي از قوانين و مقررات زيست محيطي مرتبط
كتاب «طراحي سازه كشتي»، نوشته دكتر احمد رهبر رنجي، از سوي گروه شناورهاي زيرسطحي سازمان صنايع دريايي منتشر شد و در اختيار علاقمندان قرار گرفت. به گزارش مارين نيوز، نويسنده كتاب كه عضو هيأت علمي دانشگاه صنعتي اميركبير است؛ در پيشگفتار كتاب آورده است: انتظار ايمني و راحتي براي استفادهكنندگان از هر سازهاي، از جمله كشتي امري طبيعي بوده و آشنايي با اصول طراحي، استانداردها و مصالح مصرفي مناسب براي دست يافتن به يك كشتي ايمن و اقتصادي اجتنابناپذير ميباشد. به نوشته دكتر احمد رهبر رنجي، كتاب حاضر براي استفاده دانشجويان رشته مهندسي كشتيسازي و دريا در مقطع كارشناسي و كارشناسي ارشد و همچنين، مهندسين شاغل در اين رشته كه به طراحي يا ساخت شناورها مشغول هستند، تهيه شده است. وي مي افزايد: اين كتاب به همراه جلدهاي بعدي آن در برگيرنده علم پيچيده و گسترده طراحي سازه كشتي، يكي از دروس اصلي رشته مهندسي كشتيسازي، بوده و نتيجه تدريس درس ساختمان كشتي در دانشكده مهندسي كشتيسازي و صنايع دريايي- دانشگاه صنعتي اميركبير در بيش از 20 ترم ميباشد. به گفته مؤلف، هدف اين كتاب ارائه اطلاعات مورد نياز براي طراحي سازه كشتيها بوده، هر چند كه اصول طراحي كشتيهاي نظامي و تجاري تفاوت چنداني نداشته، جهتگيري كتاب بيشتر براي طراحي سازه كشتيهاي تجاري با مصالح فولادي ميباشد و به قوانين بينالمللي معتبر كه در اكثر كشورها مورد استفاده قرار ميگيرد، اشاره شده است.
مديرعامل شركت توسعه سازههاي دريايي تسديد از پايان عمليات نصب جكت P4 ميدان نفتي رشادت، بعنوان بزرگترين جكت خليجفارس، خبر داد. مهندس امين پناهي دراينباره به خبرنگار مارين نيوز گفت: عليرغم حساسيتها و نگرانيهايي كه درباره نصب اين جكت سنگين از سوي كارفرماي پروژه، شركت نفت فلات قاره ايران، وجود داشت؛ اين عمليات بدون مشكل و توسط شناور لولهگذار و نصاب C-Master انجام گرفت. وي درباره حساسيتهاي نصب اين سازه دريايي توضيح داد: عمليات نصب جكت به شكل Lounching و پس از حمل عمودي به محل، نصب آن انجام گرفت؛ كه اجراي اين عمليات به علت عمق كم آب و پهن بودن ابعاد جكت، نگرانيهايي را درباره بروز سانحه بوجود آورده بود. مديرعامل تسديد با اشاره به اينكه «ابعاد اين پايه سكو 43 ×42 و ارتفاع 70 متر بوده و وزن آن 3100 تن است»، گفت: اين پايه سكو كه با شمعهاي تثبيتكننده وزن آن حدود 4500 تن خواهد شد و قرار است حدود 9000 تن سازه دريايي روي آن نصب شود. به گفته وي، در حال حاضر لولهگذاري بخش بيروني ميدان نفتي رشادت باقي مانده و قرار است عرشه مربوط به اين جكت نيز كه توسط شركت صدرا در حال ساخت است؛ سال آينده نصب شود. وي افزود: پس از نصب و راهاندازي عرشه اين جكت روزانه حدود 75 هزار بشكه نفت به توليد نفت كشور افزوده خواهد شد.
رييس دانشگاه علوم پزشكي استان هرمزگان گفت: آمبولانس دريايي جزيره هرمز با بيش از 90 درصد پيشرفت بدست متخصصان داخلي كشور در حال ساخت است. محمد شكاري افزود: اين نخستين آمبولانس دريايي كشور است كه در قشم در دست ساخت است و هفته آينده بصورت آزمايشي به آب انداخته ميشود. وي با بيان اينكه پس از انجام آزمايشهاي ايمني آمبولانس دريايي، اين شناور پس از دو هفته به دانشگاه علوم پزشكي تحويل داده ميشود، تصريح كرد:پيش از اين آمبولانس دريايي هرمزگان از خارج وارد ميشد. رييس دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان خاطرنشان كرد: هزينه ساخت و تجهيز اين آمبولانس كه بر اساس استانداردهاي جهاني در دست ساخت است
شركت صنايع كشتي سازي عظيم گسترش هرمز(AGH) يكي از شركتهاي صنعتي تابع سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران مي باشد كه با مأموريت احداث كارخانه اي براي ساخت و تعمير كشتي هاي بزرگ (نفتكش و گازبر)به فعاليت مشغول و روند ساخت و پيشرفت اين پروژه را دنبال مي نمايد .
طرح احداث حوضهاي خشك بمنظور تعمير و ساخت كشتي هاي نفتكش با ظرفيت 300 هزار تن و كشتي هاي حمل گاز مايع با ظرفيت 140 هزار متر مكعب شامل دو حوض خشك تعميرات و نوسازي به ترتيب به ابعاد 14.5*80*370 و ابعاد 14.5*80*470 و تجهيزات مربوطه (جرثقيل دروازه اي 1000 تني ، 3 دستگاه جرثقيل زرافه اي ،جرثقيلهاي سقفي و كارگاهي،ماشين آلات كارگاهي . . .) و كارگاههاي صنعتي و تجهيزات مربوطه و انبارهاي رو باز از سال 1380 در دستور كار قرار گرفت.
گروه صنعتي بازرگاني ايران كريستال درطراحي، توليدو نصب كريستال هاي تزئييني و ساختماني ازقبيل ستون، نرده، كاشي، لوستر، پرده هاي كريستالي كه با بهره گيري ازتكنولوژي روز دنيا توانسته است مجموه اي غني ازدكوراسيون مدرن و نوين همراه با نورپردازي ارائه نمايد.
اين محصولات با تلفيق نورو كريستال مورد استفاده در دكوراسيون داخلي ونماي خارجي هتل ها، ساختمانهاي بلند مرتبه، تالارها، رستورانها، ويترين فروشگاهها، ساختمانهاي اداري، ويلاهاي مدرن، فرهنگ سراها، اماكن عمومي( فرودگاه، مترو، نمايشگاه، ....) و همچنين فضاهاي باز( آبنماها، پاركها، ميادين، ......) قرار مي گيرند.
علاوه بر كريستالهاي ساختماني، تجهيزات چاپ روي كريستال و انواع كالاهاي تبليغاتي و خدمات پس از فروش به صورت عمده و جزئي مي باشدكه محصولات خود را با بهترين كيفيت ارئه مي نمايد
شركت توليدي بهنور يزد(سهامي خاص) به شماره ثبت 750 مورخه 26/06/86 به عنوان اولين كارخانه توليدي نسل جديد لامپ هاي بسيار كم مصرف در كشور- كه اساس آن ال اي دي مي باشد- آغاز به توليد نموده و هر روز بيش از پيش در جهت دستيابي به اهداف تعريف شده خود گام برمي دارد.
اهداف :
درك صحيح نيازمنديهاي مشتريان وافزايش رضايت آنها
مشاركت و به كارگيري متخصصان روز دنيا
ارتقاي دانش فني ، مهارت و تخصص كاركنان با اجراي برنامه هاي جامع آموزش و تعالي سازماني
ارائه محصولات جديد با كيفيت بالا در جهت تامين همه جانبه ي نيازهاي مشنريان ، همسو با سياست هاي بهينه سازي مصرف انرژي درقالب چند فاز به شرح ذيل :
فاز اول :
توليد لامپهاي جشنها (سري ها)و يا سقفي
توليد لامپهاي روشنايي با توقع نور لازمه براي محيط هايي چون راهروها – راه پله ها – پاركينگ ها .
توليد لامپهاي تزييني پارك ها و خيابانها – خاصه براي آب نماها.
توليد لامپهاي چراغهاي راهنمايي ورانندگي – هشدارهاي ميان راهي.
فاز دوم :
توليد كامل محصولات فاز اول يعني همه قطعات به صورت سي كي دي وارد و كليه مراحل توليد در
كارخانه صورت گيرد.
فاز سوم :
توليد خود ال اي دي ها يا ديود هاي نوراني كه به سرعت در حال گسترش واز تكنولوژي بسيار بالايي
برخوردارند و به زودي حجم كلاني از واردات كشور را شامل مي شوند .
فاز چهارم :
توليد لامپهاي خياباني در دو شكل با باطري خورشيدي و يا بدون باطري خورشيدي.
فاز پنجم :
توليد صفحات نوراني بسيار كم مصرف كه تابلوهاي تبليغاتي را ارنظر نوردهي پشتيباني مي كند .
فاز ششم :
توليد تلويزيون هاي شهري بزرگ كه با تكنولوژي ال اي دي ها ساخته مي شوند .
خط مشي :
شركت بهنور يزد (سهامي خاص ) با بهره گيري از خلاقيت نيروي انساني، كادر مجرب توليد و اداري و دستاوردهاي نوين تكنولوژي و تبادل اطلاعات با متخصصان روز دنيا با هدف كاهش ميزان مصرف انرژي و افزايش بهره وري و تامين همه جانبه رضايت مشتري با ارائه محصولات متنوع با كيفيت بالا، شامل لامپ هاي چراغاني - جهت استفاده در اعياد و مراسم مختلف- ، لامپ هاي تزئيني و روشنايي- جهت استفاده در منازل و محل كار-، آنهم تنها در فاز يك توليدات برنامه ريزي شده خود، آغاز به توليد نموده است.تاكيد بررعايت استاندارد ها ومستند سازي ، ايجاد و تقويت گروه هاي پژوهشي در جهت توليد دانش فني ، مديريت صحيح اطلاعات فني ومهندسي وتوسعه راهكارهاي دسترسي سريع به اطلاعات ، گسترش دارايي هاي نامشهود نظير منابع اطلاعاتي – توليد توانايي ها و خلاقيت ها و تجارب نيروي انساني ، مشتري مداري در راستاي تداوم فعاليت و بقاي شركت از جمله خط مش شركت مي باشد.
به گزارش مشرق به نقل از فارس، ميزان افزايش اجارهبهاي واحدهاي مسكوني در سال 91 نسبت به سال گذشته با ملاحظه نرخ رشد هزينه مسكن به ميزان 13 تا 15 درصد در كلانشهرهاي تهران و كرج تعيين ميشود.
با آغاز طرح افزايش مجاز 13 تا 15 درصدي اجاره بها از اواسط تيرماه سال جاري در مصوبهاي كه منجر به تنظيم تفاهمنامه همكاري ميان سازمان حمايت از مصرف كنندگان، سازمان تعزيرات حكومتي، معاونت مسكن وزارت راه و شهرسازي و اتحاديه املاك شد، موجران مكلف شدند تا جهت عقد قرارداد اجاره در سال جاري، اجارهنامه سال قبل را به مشاوران املاك ارائه كنند.
اين در حالي است كه برخي موجران از ارائه اجارهنامه سال قبل به مشاوران املاك خودداري و به بنگاهها اعلام ميكنند كه واحد مسكوني مزبور در سال 91 براي اولين بار است كه به اجاره داده ميشود.
از سوي ديگر برخي مشاوران املاك در سطح شهر نيز با پذيرش اين موضوع اقدام به تنظيم اجارهنامه جديد ميكنند و قيمتي را در اجارهنامه قيد ميكنند كه نسبت به سال گذشته بيش از 15 درصد باشد.
يك بنگاهدار مسكن در اين خصوص گفت: در ابتداي آغاز طرح وقتي به موجران گفته ميشد كه اجارهبهاي مسكن نبايد نسبت به سال گذشته بيش از 13 تا 15 درصد باشد از اين موضوع اظهار گله كرده و به اجاره دادن واحد مسكوني خود با اين نرخ تن نميدادند.
به گزارش مشرق ،رضا باكري درگفتگو با مهر درخصوص قيمت محصولات لبني پرچرب كه به وزارت صنعت، معدن و تجارت پيشنهاد كرده است، اظهارداشت: كارخانجات توليد فرآورده هاي لبني مكلف هستند براساس دستورالعمل 25/05/89 سازمان حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان كالاهاي خود را قيمتگذاري و به بازار عرضه كنند.
وي در بيان نرخ 5 قلم از محصولات شاخص لبني پرچرب كه اين انجمن به وزارت صنعت، معدن و تجارت پيشنهاد داده است، گفت: قيمت شيرپاستوريزه بطري يك ليتري با داشتن 3 درصد چربي 1800 تومان است با اعمال 10 درصد تخفيف به قيمت 1600 تومان، قيمت شير استريل يك ليتري با داشتن 3 درصد چربي در پاكتهاي تتراپك 2000 تومان است با اعمال 10 درصد تخفيف به قيمت 1800 تومان، قيمت پنيرپرچرب 400 گرمي 3000 تومان است با اعمال 10 درصد تخفيف به قيمت 2700 تومان ، قيمت ماست دبه اي پرچرب (4درصد چربي) 2.5 كيلوگرمي 5500 تومان است با اعمال 10 درصد تخفيف به قيمت 5000 تومان و قيمت خامه صبحانه پاستوريزه با داشتن 30 درصد چربي 100 گرمي 750 تومان است با اعمال 10 درصد تخفيف به قيمت 700 تومان پيشنهاد شده است.
به گزارش مشرق به نقل از ايسنا، اكنون نمايندگان مجلس در جلسه غيرعلني گزارش بهمني رييس كل بانك مركزي در مور گرانيها و وضعيت بازار سكه و ارز، تورم و نرخ ارز مسافرتي را مورد بررسي و استماع قرار ميدهند.
پيش از اين رضا رحماني، رييس كميسيون صنايع و معادن، عباس رجايي رييس كميسيون كشاورزي، غلامرضا مصباحيمقدم رييس كميسيون برنامه و بودجه، تاجگردون و توكلي از اعضاي كميسيون برنامه و بودجه در مورد وضعيت اقتصادي كشور بخصوص موضوع گراني به ايراد سخن پرداختهاند.
نرخنامه مصوب ميوه | |||
رديف | نام محصول | درجه يك | درجه دو |
1 | آلبالو | 18000 | 15000 |
2 | آلو قطره طلا* | 10500 | 8000 |
3 | آلو شابلون و سانتروزا | 11500 | 9000 |
4 | آلوئه ورا خوراكي بسته بندي شده | 38000 | * |
5 | آناناس جنگلي ( هر كيلو گرم ) | 15000 | 13000 |
6 | آناناس طلايي (هر كيلوگرم) | 35000 | 29000 |
7 | ازگيل ژاپني | 17500 | 15000 |
8 | انبه | 29000 | 26000 |
9 | انجير سياه | * | * |
10 | انگور - ساير انواع | 14500 | 12000 |
11 | انگور عسگري و بيدانه | 18500 | 16000 |
12 | پرتقال والنسيا - انواع | 12500 | 9000 |
13 | تمر هندي (بسته بندي شده) | * | * |
14 | توت سفيد و سياه | 21000 | 16000 |
15 | توت فرنگي | 28000 | 22000 |
16 | خربزه | 8900 | 7500 |
17 | خيار گلخانه اي ممتاز | 8700 | 5700 |
18 | ذغال اخته | * | * |
19 | زردآلو - انواع | 15000 | 10500 |
20 | زردآلو شكر پاره (ممتاز) | * | * |
21 | زنجبيل تازه | 19000 | 16000 |
22 | سيب - ساير انواع | 18400 | 16000 |
23 | سيب سبز | 27000 | 24000 |
24 | سيب گلاب | 17000 | 13000 |
25 | شليل و شبرنگ | 16000 | 13000 |
26 | طالبي تو زرد گرمك، دستنبو - انواع | 7500 | 5000 |
27 | طالبي تو سبز | 8800 | 5800 |
28 | فندق تازه با پوست | * | * |
29 | گردو با پوست | * | * |
30 | گريپ فروت (تو سرخ) | 9000 | 7300 |
31 | گريپ فروت ( تو سفيد ) | 7400 | 5300 |
32 | گلابي - انواع | 17900 | 15000 |
33 | گيلاس پرتوايي | 25000 | 22000 |
34 | گيلاس تك دانه (ممتاز) | 33000 | 28000 |
35 | گيلاس ساير انواع | 23000 | 20000 |
36 | ليمو ترش | 26000 | 23000 |
37 | موز خوشه اي | 13900 | 7200 |
38 | هلو انجيري* | * | * |
39 | هلو كاردي* | 12000 | 9000 |
40 | هلو هسته جدا* | 18000 | 14000 |
41 | هندوانه چيتي | 6300 | 4400 |
42 | هندوانه سفيد | 5800 | 4200 |
روابط عمومي سازمان ميادين ميوه و تره بار
به گزارش مشرق به نقل از ايسنا، نان را ميتوان بدون شك پرمصرفترين ماده غذايي بسياري از مردم جهان و از جمله ايرانيها دانست. سفره بدون نان بركتي نداشته و قوت لايموت چنان با زندگي مردم گره خورده كه حتي دولت براي افزايش قيمت آن برنامه جداگانهاي را در مقايسه با ساير كالاها به اجرا درآورد.
اما مردم ايران سالها است كه از كيفيت پايين ناني كه خريداري ميكنند، ناراضي بوده و آنقدر به اين نارضايتي بيتوجهي شده كه مردم هم ديگر به وضعيت موجود عادت كردهاند و اگر نان باكيفيت بخرند، شايد تعجب كنند.
به گزارش خبرنگار اقتصادي مشرق ،يافتن پاسخ اين سؤال مهم كه «چرا توليدكنندگان داخلي ما در سال توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني يكي پس از ديگري دم از ورشكستگي ميزنند؟» ما را بر آن داشت تا با «محسن سعيديان» رئيس هيأت مديره موسسه نواحي صنعتي استان قم و عضو فعال اتاقهاي بازرگاني ايران مصاحبهاي داشته باشيم كه متن آن از نظرتان ميگذرد.
شنيدهايم اين روزها توليد كنندگان داخلي براي تهيه ارز از طريق بانك مركزي با مشكلاتي مواجه هستند و به همين دليل توان تهيه مواد اوليه وارداتي را ندارند كه اين امر منجر به تعطيل شدن برخي كارخانهها شده است، به عنوان يك توليد كننده داخلي كه احتمالاً با اين مشكل روبرو بودهايد در اين خصوص لطفاً توضيحاتي بدهيد؟
ما در تيرماه امسال از سازمان توسعهي تجارت ايران - زير نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت - بخشنامهاي دريافت كرديم با اين مضمون كه كليه واردات براي دريافت ارز بانكي در 10 اولويت قرار دارند كه اولويتهاي اول تا سوم مواد غذايي، دارويي و كشاورزي است.
اين بخشنامه عطف به ماسبق كرده است، اين در حالي است كه كليه اقدامات براي LC از قبيل ثبت سفارش، گرفتن موافقت فروشنده خارجي، موافقت بانكهاي خارجي و داخلي با عطف به ماسبق شدن باطل و عملاً كارخانهها تعطيل و يا نيمهتعطيل - منتظر مواد اوليه - شدهاند.
نتيجه بخشنامه مذكور اين ميشود كه بوسيله واردات موقتاً قيمت مواد غذايي در بازار كاهش پيدا ميكند و دولت ميتواند مفتخر باشد بازار را كنترل كرده است اما اگر كمي عميقتر به موضوع نگاه كنيم ميبينيم اين بخشنامه ضربه سنگيني به توليد كنندگان داخلي ميزند و باعث ورشكستگي آنها در مدت كوتاهي خواهد شد.
مشرق - اگر مسئولان كشور تصميم بگيرند كه در مقابل ناملايمات كوتاه مدت گراني كالاي ايراني در بازار، اقدام به واردات سريع آن كالا از خارج بنمايند تا به اصطلاح افكار عمومي را راضي نگه دارند، هيچگاه شعار حمايت از توليد ملي، تحقق نخواهد يافت. ضمن اينكه مقصر اصلي در كمبود كالاي ايراني در بازار در مرحله اول متوجه مسئولان مربوطه است كه با عدم برنامه ريزي و پيش بيني هاي لازم و عدم توجه به اخطارهاي توليد كنندگان مربوطه، بازار را به مرحله اي رسانند كه كمبود بوجود آمد. در اين صورت «راحترين» و «بي دردسرترين» اقدام مسئولان، همين است كه هرچند روز يكبار، وزير ذيربط اعلام مي كند كه دولت سريعاً نسبت به واردات كالاي گران شده از خارج اقدام خواهد كرد! يعني پول نفت را كه در شرايط تحريم كنوني، به سختي حاصل مي شود و بايد براي واردات كالاي اساسي و سرمايه اي بكار گرفته شود، براي خريد پائين ترين كالاي مصرفي بكار مي بريم تا اولاً افكار عمومي را آرام كنيم و ثانياً پوشش مناسبي براي عدم برنامه ريزي مسئولان ذيربط پيدا نمائيم.
اجازه بدهيد از يك نمونه عيني كه اين روزها نقل محافل است، آغاز نمائيم. و آن هم موضوع «مرغ» است كه وزير تجارت ما ديروز با افتخار اعلام كرد كه بزودي «مرغ وارداتي» توسط دولت و بخش خصوصي، التهاب بازار را خواهد كاست. براي توضيح بيشتر، چند نكته را متذكر مي شويم:
مهر: احمد نعمتبخش در گفتگو با مهر خواستار توجه هرچه بيشتر به توليدات ملي از سوي دستگاههاي مختلف شد و گفت: براساس فرمايش مقام معظم رهبري، سال 91 بايد سال حمايت از توليد ملي باشد، بر همين اساس به نظر ميرسد كه بهبود فضاي كسب و كار براي توليد، اولين گام در راستاي حمايت از محصولات توليد داخلي و توليدكنندگان است.
دبير انجمن خودروسازان افزود: در سالهاي اخير، فضاي كسب و كار براي توليد اصلا مساعد نبوده و مشكلات متعددي بر سر راه توليدكنندگان وجود داشته است، اين درحالي است كه مشكلات متعددي با وزارتخانههاي مختلف از جمله وزارت كار و امور اجتماعي، وزارت صنعت، معدن و تجارت و ساير وزارتخانههاي مرتبط با توليد وجود دارد؛ ضمن اينكه قانون كار نيز هنوز اصلاح نشده است و همين امر، مشكلات بسياري را پيش روي توليد قرار داده است.
وي خواستار همكاري هرچه بيشتر بانك مركزي و سيستم بانكي با توليدكنندگان در راستاي حل مشكلات مالي شد و تصريح كرد: با توجه به مسائل تحريم و مشكل بودن نقل و انتقالات مالي، عدم امكان گشايش السي و نيز حوالجات ارزي، به نظر ميرسد كه بايد زمينه براي حل اين مشكلات با راهكارهاي هوشمندانه فراهم شود.
رازنيوز، حال كه ميخواهم بنويسم بهتر است از سالي كه به نام جهاد اقصادي بود، شروع كنيم تا برسيم به سال توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني.
سالي كه به نام جهاد اقتصادي مطرح شد، سالي بود كه مسئولان اقتصادي ميبايست جهادي تمام عيار را در اين راستا شروع مي كردند و كفشهاي پولادين مي پوشيدند تا بلكه كمي از اين همه تورم كم شود و كمتر بحث فساد اقتصادي در ايران مطرح شود .حق والانصاف كه در اين سال هم كم مايه نگذاشتند اما در بعضي از بخش ها به موفقيت دست نيافتيم.
اما تنها مسئولان اقتصادي در اين امر دخيل نبودند، بلكه ملت ايران نيز ميبايست دست به دست مي دادند تا اين امر تبديل شود به جهاد فرهنگي حمايت از منابع و مصرف كننده گان.
اما جهاد اقتصادي با رويهاي كه پيش گرفته بود اولين اهداف خود را كه جهاد شكوفايي استعدادهاي ايرانيها بود كه نه تنها عزم راسخي لازم داشت بلكه از همان خانواده و كوچه بازار خودمان شروع ميشد تا ميرسد به دولت و اقتصاد دانان كه ميبايست اين جهاد اقتصادي را، فرهنگ سازي ميكردند.
در سالي كه گذشت استكبار چون سالهاي گذشته مسئله تحريم را پيش كشيدند ولي به حول قوه الهي و درايت حضرت آيتالله امام خامنهاي (مدظله العالي) سال نود را به اين نگاه نامگذاري كردند تا آب سردي باشد بر پيكره غربيهايي كه نام دموكراسي بر كشور خودشان گذاشتهاند.
بگذريم .. ..
سال 91 حمايت از توليد داخلي و سرمايه ملي :
حالا بحث سر آن رسيده كه كمي هم از خودمان تعريف كنيم كه حق والانصاف در بيشترين موارد ستودني هستيم به كالاي ايراني.
هميشه وقتي به گذشته پدرانمان كه فكر مي كنيم يا برايمان تعريف كرده اند؛ وقتي حرف از اجناس ايراني و مصرف آن مي رسيد تنها به اين مي رسيديم كه عجب؛ جنسهاي ايراني هم به اندازه خود حرفها براي گفتن دارند . وقتي هنوز آثار اجناس آن دوره بدون تغيير در جهزيه مادرانمان يافت ميشود هر روز خاطراتي را برايم رقم مي زند.
اهداف :
حفظ و اعتلاي مقام و جايگاه والاي فرش دستباف ايران به عنوان يك ميراث گرانقدر فرهنگي و هنري در سطح ملي و بين المللي از طريق نظارت، هدايت و حمايت، تشكلهاي مختلف مردمي، هنرمندان،بافندگان، صادركنندگان و همه دست اندركاران در عرصه اين صنعت و هنر ملي، حمايت از توسعه صادرات اين محصول در سطح جهان و تلاش در جهت حفظ موقعيت اقتصادي و معرفي موثر اين محصول با ارزش
وظايف :
1- برنامهريزي، سياستگذاري، هدايت، حمايت و نظارت به منظور:
الف ـ ساماندهي امور مربوط به تامين مواداوليه مرغوب توليد و تجارت فرش دستباف
ب ـ رقابت پذيري، ايجاد تقاضااي جديد و ترويج فرهنگ سفارش پذيري براي فرش دستباف در بازارهاي جهاني با حفظ اصالتهاي آن و پيشنهاد قوانين و مقررات تشويقي دراين حوزه
ج ـ حفظ، احيا و ارتقاي جنبههاي هنري و فرهنگي فرش دستباف
2- انجام مطالعات و پژوهشهاي مرتبط با هنرـ صنعت فرش دستباف به منظور شناسايي مشكلات موجود و ارايه راه حلهاي مناسب در زمينه هاي مناسب در حوزههاي مواداوليه، توليد و تجارت با بهره گيري از ظرفيتهاي موجود
3- سياستگذاري، بسترسازي و نظارت براجراي برنامههاي آموزشي فرش دستباف از طريق بهرهمندي از مراكز آموزشي موجود و حمايت ازتبديل ظرفيتهاي بالقوه به بالفعل
4- شناخت نقاط ضعف و قوت و فرصتها و تهديدها درباره مسايل فني، هنري، اجرايي اقتصادي، اجتماعي و مديريتي هنر ـ صنعت فرش دستبافايران با تكيه بر رويكرد علمي و پژوهشي و اصالتهاي تاريخي و فرهنگي آن
همراهان نيوز: آغاز فرهنگ سازي از «نهاد خانواده»، مي تواند به عنوان يكي از مؤثرترين و بهترين راهكارها براي حمايت حقيقي از «توليد ملي و كار و سرمايه ي ايراني» به شمار رود.
به گزارش روابط عمومي انجمن مطالعات خانواده حجت الاسلام والمسلمين حسن ناصري پور ضمن تبريك فرارسيدن سالروز ولادت باسعادت يگانه دخت نبي مكرم اسلام، حضرت فاطمه ي زهرا (سلام الله عليهما) به خبرنگار ما گفت: درست است كه نهاد خانواده، كوچكترين واحد اجتماع است، اما در طول تاريخ، همين نهاد مقدس و پاك، خاستگاه و منشأ بسياري از رويدادها و تحولات مثبت و اثرگذار در عرصه هاي ديني و مذهبي، فرهنگي و اجتماعي، سياسي و اقتصادي، علمي و آموزشي و ... شده است.
وحيد محمدي
در ادبيات اقتصادي، رشد مداوم و توسعه پايدار از مفاهيم اساسي توسعه اقتصادي به شمار مي آيند.
امروزه دو تئوري مشهور در مورد توسعه اقتصادي وجود دارد:
1- استراتژي جايگزيني واردات؛
2- استراتژي توسعه صادرات، اين دو تئوري با وجود همه تفاوت كاربردهايشان يك مفهوم مشترك دارند: «براي توسعه كشور بايد از توليد ملي كشور حمايت شود.» تفاوت اين دو تئوري تنها در چگونگي حمايت از توليد داخلي و مدت اين حمايت است.
براساس اين تئوري ها چرا بايد به توليدات ملي توجه كرد؟ دلايل تأكيد اين تئوري ها بر حمايت از توليد ملي و نحوه حمايت از آن را مي توان به صورت زير برشمرد:
آموزش در صنايع
امروزه غول هاي صنعتي و انحصارگرا در بسياري از صنايع پايه و استراتژيك شكل گرفته اند كه عمده بازارهاي جهاني را در دست دارند و با توجه به صرفه هاي به مقياس بزرگ اين شركت ها، هيچ محصول داخلي در بازارهاي جهاني توان رقابت با محصولات اين شركت ها را ندارد. بنابراين براي سودآوري برخي از محصولات بايد هزينه توليد آن ها را در كشور پايين آورد تا به تدريج به مرحله توليد انبوه برسند. براي مثال در كشور چين دولت به كاركنان كارخانه ها آموزش رايگان مي دهد و بدين ترتيب هم بهره وري كارگران را بالا مي برد و هم هزينه توليد كارخانه داران را پايين مي آورد.
در كشور ما نيز مي توان با مديريت بهتر منابع، بسياري از صنايع را مورد حمايت قرار داد. به عنوان مثال مي توان در ازاي اختصاص بخشي از يارانه آموزشي دانشگاه ها به صنعت، در برخي از موارد، آموزش را به مراكز صنعتي و كارخانه ها واگذار كرد و بدين ترتيب كارخانه ها آموزش كاربردي مورد نيازشان را به دانشجويان مي دهند و ديگر لازم نيست تا براي تربيت نيروي كار متخصص بودجه اي جداگانه صرف كنند. همين طور مي توان از راه همكاري بهتر بخش صنعت و دانشگاه، دانشگاه ها پروژه هاي درسي و پايان نامه هايي در راستاي نيازهاي صنعت تعريف كنند و به اين ترتيب هزينه بخش تحقيق و توسعه صنايع پايين آيد.
تشكيل خوشه هاي صنعتي
يكي از مهم ترين عوامل توسعه كشورهايي مثل كره جنوبي و چين، ايجاد موفقيت آميز خوشه هاي صنعتي در كشورشان بوده است. خوشه صنعتي به معناي مجموعه اي از صنايع كوچك و بنگاه هاي خدماتي است كه در يك رشته صنعتي با تكيه بر مزيت هاي خاص يك منطقه جغرافيايي سازماندهي شده اند. در خوشه صنعتي تمامي صنايعي كه با يكديگر در زنجيره توليد ارتباط دارند در كنار يكديگر قرارگرفته اند.
همانگونه كه در تعريف صرفه جويي آمده است، اين مفهوم مطلقا به معناي كم مصرف كردن نيست، بلكه هدف از تاكيد مكرر علماي اسلام بر اين موضوع، صرفا مصرف درست و بجا و متناسب با وضعيت افراد و جامعه بوده و لذا براي جلوگيري از مصرف بي رويه و اجتناب از مصرف گرايي و نيز اجتناب از اسراف در استفاده از منابع و به عبارت ديگر حمايت از سرمايه ايراني، بايد ضمن توجه به اين موضوع، از افراط در بهره برداري از ابزارهاي تشديد كننده مصرف مانند؛ تبليغات تجاري بي رويه نيز خودداري نموده و با تجديد نظر و ساماندهي عوامل مذكور، شرايط لازم را براي برون رفت از اين معضل فراهم نماييم.
چاره انديشي براي شناسايي و جذب و هدايت منابع داخلي و خارجي به سمت توليد و متقابلا سرمايه گذاري خارجي و در مجموع تامين منابع مالي مورد نياز براي گسترش و رشد محيط كسب و كار نيز، يكي ديگر از راهبردهايي است كه مي تواند در اين زمينه نقش اساسي داشته باشد.
اولويت دادن به توسعه امور زير بنايي: اولويت دادن به امور زير بنايي و نيازهاي پايه اي بويژه كشاورزي و برخي از محصولات صنعتي كه جزء ضروريات اجتناب ناپذير كشور محسوب مي شوند، ضمن ايجاد تضمين لازم براي مضاعف شدن ارزش و اعتبار سرمايه ايرانـي، مي تواند تاثير قابل ملاحضه اي در رشد و ارتقاء سطح توليد داشته باشد.
تسريع در خصوصي سازي صنايع: خصوصي سازي صنايع مشروط بر آنكه تمام جوانب كار و پيامدهاي بلند مدت و ميان مدت آن مورد توجه قرار گرفته و كاملا طبق ضوابط و برنامه هاي از پيش تعيين شده صورت بگيرد، نقش مهمي در مردمي كردن اقتصاد و در نتيجه رشد و شكوفايي توليد در كشور خواهد داشت و لذا اين موضوع نيز مي تواند به عنوان يك راهبرد اساسي، از جايگاه بالايي در اين زمينه برخوردار باشد.
به نــــظر مي رسد، طي سالهاي گذشته وضع بسياري از قوانين و بخصوص مقررات از جمله قوانين و مقررات اقتصادي و تجاري، تابع شرايط موجود بوده و براي رفع و حل فوري و مقطعي مشكلاتي صورت پذيرفته كه اصناف مختلف در مسير فعاليتهاي خود با آن مواجه مي شدند، به همين دليل در برخي از موارد قانونگذاري بدون مطالعه كافي و توجه به آثار و پيامدهاي كوتاه مدت و بلند مدت آن بر ساير اقشار و اصناف مرتبط تنظيم شده است.
گاهي نيز قوانين و مقررات با پيگيري و بعضا اعمال نفوذ غير مستقيم و پنهان برخي از ذينفعان و صاحبان سرمايه، تهيه و تصويب و براي اجرا ابلاغ شده است و خواسته و يا ناخواسته با سود فراوان و يا خسارتهاي جبران ناپذير براي يك بخش مشخص از زنجيره توليد و تامين همراه بوده و لذا نتوانسته از ثبات و پايداري لازم برخوردار باشد.
جلوگيري از خام فروشي مواد اوليه همواره يكي از دغدغه هاي اصلي مسئولين جمهوري اسلامي بشمار مي رفته است و اگرچه طي سالهاي اخير، اقدامات ارزشمندي براي رفع اين مشكل صورت پذيرفته، اما اولا اين تلاشها كافي نبوده و تنها در برخي از بخشها اتفاق افتاده و ثانيا در بسياري از موارد مانند پتروشيمي، اين اقدام محدود به توليد مواد ثانويه از مواد اوليه شده و هنوز ايجاد ارزش افزوده و كامل از طريق فرآوري و توليد محصولات جانبي و نهايي محقق نشده و ثالثا به علت غفلت مسئولين ذيربط، تا حد زيادي خام فروشي علم و دانش، جايگزين خام فروشي ساير مواد گشته است و لذا سرعت بخشيدن به اجراي اين راهبرد، ضروري و داراي اولويت به نظر مي رسد.
هم اكنون هر يك از كشورهاي جهان، بودجه سالانه خود را از يك يا چند منبع مشخص مانند، صدور تكنولوژي يا خدمات فني و مهندسي، توليد و صدور انواع محصولات صنعتي، كشاورزي و ساير اقلام تجاري، استخراج و صدور مواد اوليه مانند نفت و مواد معدني، گردشگري و جذب توريست و حتي اموري مانند؛ اخذ ماليات از شهروندان و يا دريافت حق ترانزيت از ناوگانهاي حمل و نقل داخلي و خارجي تامين مي نمايند.
بديهي است كه كاهش هزينه ها و همچنين ارتقاء كيفيت در بخش توليد اعم از كالا و خدمات، علاوه بر شاخصه گذاري و تعيين استانداردها، مستلزم نظارت و كنترل كافي، اصولي و مستمر بر چرخه تامين، توليد، توزيع و مصرف مي باشد و لذا بايد ابزارهاي كنترلي و بخصوص قضايي نيز، براي تحقق اين راهبرد فوق العاده مهم و اثرگذار تعريف و نقش هر دستگاه در اين زمينه به درستي مشخص و روشن گردد.
كاهش هزينه ها و استفاده بهينه از سرمايه ايراني الزاما در سرمايه گذاري مناسب خلاصه نمي شود، بلكه جلوگيري از هدر رفتن منابعي مانند: نيروي انساني متخصص و متعهد يا نخبگان، مواد اوليه، ابزار و امكانات و پول و ساير سرمايه هاي مادي و معنوي، از اولويت و اهميت بيشتري برخوردار است، طبيعي است كه بخش عمده اين راهبرد از طريق استاندارد سازي كالا و خدمات و نيز نظارت و كنترل مستمر و دقيق بر فرآيند
همانطور كه قبلا اشاره شد، افزايش سهم ايران در توليد ثروت جهاني، موضوعي است كه عمدتا به سياستگذاريها و مديريت سيستمهاي دولتي و همچنين عملكرد بخش خصوصي بستگي دارد، زيرا از يكسو حضور فعال و موثر در عرصه رقابتهاي جهاني در بخش اقتصاد، قبل از هر چيز نيازمند جلوگيري از واردات بي رويه و غير ضروري محصولات خارجي و حمايت از صادرات معقول و منطقي كالا، خدمات و فناوريهاي ايراني است.
منطقي نمودن قيمتها از طريق كاهش هزينه هاي توليد و در عين حال كيفي سازي، به روز سازي، استاندارد نمودن و ايجاد تنوع در توليد محصولات و ارائه خدمات، يكي از مهمترين راهبردها براي رشد و ارتقاء توليد ملي و رقابت با محصولات خارجي و نيز ترغيب مردم براي خريد كالا و خدمات ايراني بشمار مي رود، به عبارت ديگر توليد ملي از اقبال عمومي و رشد لازم برخوردار نخواهد شد، مگر اينكه محصولات و خدمات ايراني همگام با افزايش كيفيت از تنوع لازم و قيمت مناسب و نيز استانداردهاي لازم برخوردار شوند و اين موضوع را بايد رمز موفقيت بخش توليد در كشور دانست.
البته الزامي وجود ندارد كه در همه موضوعات و بخشها، صرفا مدلها، معيارها و شاخصهاي خارجي براي استاندارد سازي و ايجاد تنوع و نوآوري، مبناي عمل قرار گيرد، بلكه سازمانهاي ذيربط از جمله سازمان استاندارد بايد و مي توانند با كمك مراكز آموزشي، تحقيقاتي، پژوهشي و نيز مراكز توليدي در بخشهاي گوناگون صنعت، كشاورزي، خدمات و ساير عرصه هاي مشابه، نسبت به تعيين استانداردهاي بومي و نوآوري در توليد، نقش فعالتري را در اين زمينه بر عهده بگيرند
تقسيم كار نامناسب و اكتفا به اقدامات شعار گونه و سطحي يكي از بزرگترين آفتهايي است كه نه تنها در اين زمينه، بلكه در ساير بخشها نيز مشكلات فراواني را براي كشور به همراه داشته است. به اين معنا كه گاهي برخي از مسئولين بجاي اقدام عملي براي اجراي منويات ولايت و يا ساير وظايف خود، صرفا به چاپ چند پوستر و انتشار چند طرح و راهكارهاي ابتدايي و نهايتا تئوري پردازي هاي مقدماتي بسنده نموده و
سالها پيش ايران در مسير جاده ابريشم، يكي از مهمترين و بزرگترين رقباي تجاري صاحبان سرمايه و بازرگانان زمان خود بشمار مي رفت و برخي از توليدات ايراني شهرت جهاني داشت، اما در سايه ظلم افراد و كشورهاي سلطه گر و همچنين تحولات بين المللي و برخي مشكلات داخلي، اين اقتدار ملي بتدريج رنگ باخت و نه تنها سهم ايران در توليد ثروت جهاني كاهش يافت، بلكه بازارهاي كشور، به قدري از انواع كالاهاي خارجي اشباع شد كه به روايت آمار و ارقام، اين وضعيت جامعه ايراني را به يكي از پرمصرف ترين كشورهاي منطقه و بلكه جهان مبدل ساخت.
پس از انقلاب شكوهمند اسلامي، تهديدهايي مانند جنگ و تحريم، فرصتهايي را فراهم ساختند كه مجددا مجموعه كشور را به سمت سرمايه گذاري براي توليد و خودكفايي در زمينه هاي مختلف بويژه تجهيزات دفاعي و نيز محصولات كشاورزي سوق داده و پس از سالها بار ديگر خودكفايي محصولاتي مانند گندم را براي اين سرزمين به ارمغان آورد.
با اثبات اين موضوع يعني مهيا بودن شرايط براي پيشرفت در عرصه اقتصادي و پس از رفع و كاهش دغدغه هاي رهبر معظم انقلاب اسلامي حضرت آيت الله خامنه اي (دامه) در موضوعاتي مانند: مسائل دفاعي، سياسي، فرهنگي و علمي كشور، در سالهاي اخير علاوه بر موضوعات فوق الذكر، ساماندهي وضعيت اقتصادي كشور نيز به عنوان يك موضوع زيربنايي و اساسي براي كاهش بيكاري و بهبود وضعيت معيشتي مردم، بطور جدي در فهرست مطالبات ايشان قرار گرفت و از سال ۱۳۸۷به بعد در اقدامي مدبرانه و داهيانه، هر سال به يك گام از فرآيند رشد اقتصادي در دهه پيشرفت و عدالت اجتماعي، اختصاص يافت.
اي چين بروزايران
ازسرزمين شيران
هرگوشه اي كه ميريم
بنجل شده فراوان
جنست خيلي خرابه
اصلاًدوام نداره
كاسب هاي ايراني
دلخورهستن توداني
بايدتورارهاكرد
جنس وطن راجاكرد
چون خيلي بادوامه
خيلي هم فايده داره
به جاي يك بارمصرف
همراهته تاآخر
سودش بيرون نميره
به جيب اون نمي ره
صنعت گران اين بوم
ميشن سالارميدون
اثرمديروبلاگ
اين مرجع تقليد در آغاز سلسله مباحث تفسيري خود در ماه مبارك رمضان كه در شبستان امام خميني حرم مطهر حضرت معصومه (س) برگزار ميشود، با ابراز خرسندي از تشكيل جلساتي ميان دولت و مجلس خاطرنشان كرد: البته مردم هم در اين زمينه نبايد خيلي براي تامين برخي مواد غذايي اصرار كنند. عده زيادي درباره قيمت مرغ اصرار ميكنند؛ در حالي كه اگر گوشت مرغ نخورند خيلي مسئله مهمي نيست. بيشتر اطبا گفتهاند كه مواد گوشتي غذاي مناسبي براي انسان نيست و نبايد افراط كرد؛ تنها مقدار كمي لازم است.
وي با بيان اينكه من خودم تصميم گرفتم گوشت مرغ نخورم، تاكيد كرد: من بدون اينكه در اين مسئله تحريم كنم، خودم تصميم گرفتم گوشت مرغ نخورم. مردم هم ميتوانند با جمع و جور كردن اطراف كار در مقابله با گراني سهيم باشند؛ البته دولت هم بايد براي برطرف كردن گرانيها كمر همت ببندد.
علي(ع) به مالك فرمود: ... اي مالك! حكمران، نزديكان و خويشاني دارد كه (به دليل نزديكي به منابع قدرت و داشتن ارتباطات كلان و صاحب نفوذ)، همه چيز را براي خود مي خواهند، و به اموال مردم دست درازي مي كنند. تو بايد ريشه اين جريان را در حاكميت از بيخ بركني و بدورافكني (و روي خوش به آنان نشان ندهي، و از آنان در برابر قانون و حقوق مردم و رنجها به مستضعفان طرفداري نكني)،
هر كسي آرزو دارد تا به سادگي و آساني به رزق فراوان مادي و معنوي و نيز دنيوي و اخروي دست يابد و به گونه اي آسايش و امنيت خويش را تضمين كند.
قرآن راه كارهايي براي بيان اين مطلب مطرح كرده كه مي توان گفت ايمان به باورهاي توحيدي بويژه توحيد محض از مهمترين و اساسي ترين آن هاست.
بسياري از مردم به سبب نقصان در توحيد و يا نوعي شرك خفي و اخفي دچار مشكلات روحي و رواني و جسمي در كسب روزي و رزق مي شوند.
از اين رو خداوند در آيات 25 و 212 سوره بقره و آيات 2 و 4 و 74 سوره انفال و آيه 50 حج و 40 غافر و آيات ديگر، ايمان را زمينه برخورداري از رزق هاي مختلف و متنوع الهي بيان مي كند و از مردم مي خواهد كه بينش و نگرش خويش را تصحيح كرده و اجازه ندهند كه باورهاي باطل و شرك آلود، آنان را از رزق و روزي محروم سازد.
عامل مهم ديگر كه در كنار ايمان توحيدي، نقش مهم و اساسي در جذب رزق و روزي ايفا مي كند، اطاعت و عبادت عملي است كه آيات 37 سوره آل عمران و نيز 30 و 31 سوره احزاب بر آن تاكيد دارد؛ زيرا ايمان بايد خود را به شكل عبادت نشان دهد تا محبت و مهر الهي را به سوي شخص جذب و جلب نمايد. از اين رو آيات 25 سوره بقره و 60 تا 62 سوره مريم و آيه 50 سوره حج، عمل صالح را زمينه ساز برخورداري از روزي معرفي مي كند؛ زيرا عبادت و ايمان به خداوند به اشكال مختلف خود را نشان مي دهد كه عمل صالح از نمادها و نمودهاي بارز آن است.
اگر در آيات قرآني، سخن از منابع روزي چون آسمان و زمين در كنار كار و تلاش به ميان مي آيد، در فرهنگ و بينش توحيدي قرآن اين بدان معنا نيست كه اين امور خود داراي استقلال بوده و به عنوان موثر مستقل عمل مي كند؛ بلكه نه تنها منابع رزق و روزي بشر و انسان ها تنها در دست خداست (ملك آيه 21) بلكه فراتر از آن، خداوند تنها تامين كننده رزق و روزي همه موجودات از جمله انسان ها از آسمان و زمين است. (يونس آيه 31 نحل آيه 73 و فاطر آيه 3 و غافر آيه 13 و آيات ديگر) در تفكر توحيدي، هيچ چيز به طور استقلالي در مسير تامين روزي و يا ايجاد منابع آن و يا تعيين مقدار و زمان ارسال روزي بشر و ديگر موجودات دخالت ندارد؛ بلكه همگي در مسير مشيت و اراده الهي است كه تاثيرگذاري محدودي خواهند داشت. اين گونه است كه پيامبران(ع) ماموريت داشته اند تا اين مفهوم را در باورهاي مخاطبان خويش بپرورانند كه هيچ چيزي بيرون از دايره مشيت و اراده خداوند نيست و نمي تواند تاثيري در رزق و روزي بشر و يا ديگري داشته باشد.
به سخن ديگر نه تنها بتان و يا هر موجود ديگري (نحل آيه 56 و سبا آيه 24) دخالتي در رزق و روزي و تامين آن ندارد بلكه حتي منابع تامين روزي يعني آسمان و زمين نيز در مسير مشيت الهي و طول اراده الهي است كه حركت كرده و تاثيرگذار خواهد بود.
تفكر توحيدي بيان مي كند كه خداوند تنها منشاي رزق و روزي همه موجودات است و اين كه خداوند به سبب آگاهي و احاطه كامل علمي و قدرت در تقسيم و تعيين، بدرستي رزق هر كسي را مشخص كرده و در هنگام نياز به وي مي رساند. بنابراين آگاهي و علم همه جانبه خداوند منشأ تامين رزق همه موجودات هستي است. (عنكبوت آيه 60 و نيز شورا آيه 12) براساس تفكر توحيدي، خالقيت خداوند، منشأ روزي رساني به انسان ها (روم آيه 40 و فاطر آيه 3) و مقام ربوبيت وي مقتضي اعطاي رزق و روزي به بندگان است. (بقره آيه 21 و 22 و اسراء آيه 30 و سبا آيات 15 و 36) براساس تفكر توحيد محوري، نقش مشيت خداوندي در قبض و بسط رزق ها (رعد آيه 26 و اسراء آيه 30 و قصص آيه 82 و ده ها آيه ديگر) و همچنين در عطاي رزق بي حساب نسبت به برخي از بندگان معنا و مفهوم مي يابد. (بقره آيه 212 و آل عمران آيه 27 و 37 و نور آيه 38)
در مقاله حاضر نويسنده با مراجعه به آيات قرآني، معاني رزق و روزي را تشريح كرده و عوامل جذب روزي آسان و فراوان و برخي علل دفع آن را بررسي كرده است .اگر از وجود، كه خود كامل ترين و بنيادي ترين رزق و روزي است، بگذريم، انسان ها همواره نيازمند دريافت انواع و اقسام روزي هستند تا بتوانند نيازهاي بيشمار خويش را در حوزه هاي مختلف جسمي و روحي برآورده سازند.
البته در انديشه اسلامي، انسان حتي در وجود خويش نيازمند توجه و التفات آفريدگارش در نقش ربوبي مي باشد و اگر براي يك لحظه، توجه الهي از وي بازگرفته شود، نيست و نابود مي شود. به سخن ديگر، انسان در كلي ترين و جزيي ترين امور خويش هميشه نيازمند توجه ربوبي است. از آن جايي كه همه چيزي كه از مقام ربوبي به انسان مي رسد، به عنوان رزق و روزي در فرهنگ قرآني و اسلامي تلقي مي شود، مي توان گفت كه انسان همواره چشم به روزي و رزق دوخته است تا به او برسد. اين رزق و روزي چه مادي و چه معنوي و به تعبير قرآني چه از «فوقكم» و چه از «تحت ارجلكم» و چه آسماني و يا زميني، مي بايست از خداوند به انسان و هر موجود ديگري برسد. از اين رو پيوسته بايد چشم انتظار آسمان و عنايت الهي باشد.
هرچند كه در نظام حكيمانه و احسن اسباب و علل، رزق و روزي هركسي و هر چيزي مشخص و معين است، ولي
از منظر آموزه هاي اسلامي كسب روزي حلال چه جايگاه و اهميتي در عرصه اقتصادي افراد و جامعه دارد؟ در گفتار و سخنان پيشوايان اسلام سفارش و تأكيد زيادي نسبت به كسب روزي حلال و مشروع شده است، و از آنجا كه روزي حلال تأثير فوق العاده اي در تربيت صحيح افراد جامعه دارد، هر فردي موظف است كه در مورد درآمد و كسب رزق و روزي خودش دقت و حساسيت لازم را به عمل آورد تا تأمين مخارج زندگي اش از طريق حلال باشد. در بيان اهميت اين بحث همين سخن امام حسين(ع) كافي است كه در روز عاشورا به دشمنانش كه غالباً براي دعوت از حضرت نامه نوشته بودند و امام حسين(ع) را خوب مي شناختند و به رغم اين شناخت حاضر به پذيرش حق نبودند مي فرمايد: «دل هاي شما از حرام پر شده است» در اين زمينه روايات زيادي وجود دارد كه به برخي از اهم آنها اشاره مي كنيم: علي(ع) مي فرمايد: «از كي المكاسب الحلال» پاكيزه ترين كسب ها، كسب حلال است. (غررالحكم، ج2، ص1263)
همچنين در دعايي كه آن حضرت از خداوند درخواست روزي حلال نموده و مي فرمايد: «...واكفني بالحلال عن الحرام، و بالطيب عن الخبيث» و مرا به وسيله روزي حلال، از حرام بازدار، و همچنين به وسيله روزي هاي پاكيزه از ناپاكي ها بازدار. (نهج السعاده، باب الدعاء، ص224)
سال91 از سوي مقام معظم رهبري به سال توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني نامگذاري شد كه اين امر نشان از توجه ويژه ايشان درسال جاري به فعاليتهاي اقتصادي و تمركز بر بخش توليد و حمايت از كار و سرمايهاي است كه در كشور جمهوري اسلامي ايران در جريان است.همواره رهبري نظام به عنوان سكاندار كشتي با عظمت جمهوري اسلامي نيازهايي را كه احساس و رصد كرده و تشخيص ميدهند كه بايد به طور خاص بر روي آنها تمركز شود، به عنوان محورهاي فعاليت كاري در آن سال تعيين ميكنند و امسال هم به همين نحو سال 91، سال توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني مطرح شده است، در مباحث اقتصادي، توليدي و حفظ سرمايههاي هر ملت، اساسيترين فعاليتي كه در استقلال آن ملت و مملكت نقش اساسي ايفا ميكند، استقلال اقتصادي است كه اين استقلال ميتواند زمينه جدي براي ساير محورهاي استقلال را فراهم كند.اگر يك ملت از نظر اقتصادي به خودكفايي رسيده و در حد استقلال زندگي كند، ملت با عزتي است كه خداوند متعال هم از آن ملت ابراز رضايت ميكند و آن ملت و مملكت را مورد غفران و مغفرت خويش قرار ميدهد.بر اين اساس، اصل مسئله توجه به مسائل اقتصادي و رسيدن به خودكفايي اقتصادي از اصول بسيار مهمي است كه خداوند بر آن تاكيد ورزيده و حتي در بسياري از آيات قرآن كريم امور اقتصادي را در حد امور عبادي بيان ميكند و به طور مثال خداوند متعال در بسياري از آيات از جمله آيه 43 «سوره بقره» ميفرمايد كه «وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ» و ذكات را كه يك امر اقتصادي است،
نظام اقتصادي حاكم در دنياي فعلي، بر اساس برداشت و تفسير خاصي كه از خدا، جهان، انسان و جامعه ارائه مي دهد، بنيانهاي خود را بنا نهاده، و انسانمحوري را در همه فعاليتهاي اقتصادي، اصل پايداري قرار داده، و نظام اقتصادي را بر پايه اعتقاد به اين آموزه ها طراحي و اجرا كرده است. در هر نظامي، الگوهاي رفتاري در عرصه فعاليت هاي اقتصادي، برخاسته از حقوق اقتصادي ويژه و حقوق اقتصادي، از اصول و قواعد اساسي نظام اقتصادي آن شكل مي گيرد، و آن اصول و قواعد اساسي، بر اساس ديدگاه خاصي كه هر نظامي درباره مقولههاي خدا، جهان، انسان و جامعه ارائه مي دهد، سامان مي يابد؛ براي مثال، در نظام اقتصاد سرمايه داري يكي از عوامل تعيين كننده ميزان پس انداز و سرمايهگذاري، نرخ بهره است. (1)
گفتار اول: خداشناسيمهمترين پرسشي كه ممكن است درباره خداشناسي براي مخاطبان اين بحث پيش آيد، آناست كه چگونه ممكن است خداشناسي انسان در رفتارهاي اقتصادي او، بلكه در نظام اقتصادي تاثير داشته باشد، و نيز نوع برداشت خاص از خداشناسي باعث پذيرش نوع خاصي از رفتارهاي اقتصادي در عرصه خرد و كلان و همچنين باعث پذيرفتن نظام اقتصادي متمايزي با ساير نظامها شود؟اگر پاسخ سئوال پيشين مثبت باشد، ضرورت دارد به مقوله خداشناسي ازديدگاه امير مومنان(ع) و تاثير آن در زمينه اقتصادي بپردازيم؛ وگرنه به اين بحث نيازي نخواهد بود. براينشان دادن اين ضرورت به استدلالهاي فلسفي و كلامي نيازي نيست؛ بلكه با اشاره اي كوتاه به تاريخ مباني اعتقادي ساير نظامهاي اقتصادي و تاثير نوع باور آنها درباره خدا در شكل گيري نظام اقتصادي آنها مطلب روشن خواهد شد. اساسي ترين مباني اعتقادي و فلسفي نظام سرمايهداري ليبرال، «دئيسم» است. اين ديدگاه رابطه خداوند را با جهان طبيعت و انسان بهگونه خاصي بيان ميكند. هرچند دئيستها به چند بخش تقسيم مي شوند، اينجا به تناسب بحث به دو دسته آنها اشاره مي شود:
قال الصادق(ع): ان من بقاء المسلمين و بقاءالاسلام، ان تصيرالاموال عند من يعرف فيها الحق و يصنع المعروف. و ان من فناء الاسلام والمسلمين، ان تصيرالاموال في ايدي من لايعرف فيها الحق ولايصنع فيهاالمعروف. امام صادق(ع) مي فرمايد: از جمله عوامل بقاي مسلمانان و اسلام (و برپاماندن حكومت و جامعه اسلامي) اين است كه اموال (ثروتهاي اجتماع و منابع و معادن و هرگونه درآمد و تجارت)، در اختيار كساني باشد كه حق اموال (و امكانات) و راه صحيح مصرف آنها را بدانند، و همواره اموال را در راه كارهاي خير (فردي و اجتماعي و رفع نيازهاي محرومان تا تحقق عدالت) مصرف كنند.
در بررسي ابعاد حمايت از توليد ملي و كار و سرمايه ايراني نكات بسيار زيادي وجود دارد. در واقع شعار سال 91 بيش از پيش وظيفه مسئولين اقتصادي را افزايش داده است. سه مولفه اي كه در شعار سال 91 وجود دارند مي توانند يك اقتصاد پويا و فعال را تشكيل دهند و در عوض اگر هركدام از اين عوامل با چالش و آسيب روبهرو باشند مشكلات متعددي براي كل اقتصاد كشور پديد مي آيد. از اين رو به نظر مي رسد كه در سال 91 تمام تلاش ها بايد براي حل نقاط ضعف در اين سه حوزه و همچنين استفاده از فرصت هاست. سرمايه گذاري باعث توليد مي شود و توليد مستلزم كار است. اين سه مولفه لازم و ملزوم هستند. هيچ توليدي بدون سرمايه نمي شود و هيچ كارگري بدون مركز توليدي كاري پيدا نمي كند. ممكن است برخي سرمايه ها نياز زيادي به كار نداشته باشد اما
يكي از نقشه هاي دشمنان اسلام جهت تضعيف جامعه مسلمانان، استعمار اقتصادي و هجوم كالاهاي غربي به بازار اين كشورهاست، به نحوي كه امروزه بازار جوامع شرقي به محل رقابت كالاهاي بومي و مصرفي غرب تبديل شده است. كشورهاي استعماري با ورود كالاها و توليدات خود به بازارهاي اسلامي، بخش قابل توجهي از درآمد سالانه خود را كسب مي نمايند و از سوي ديگر جوامع مسلمان با از دست دادن بازارهاي اصلي خود، رونق اقتصادي خود را از دست مي دهند. اين كشورها بايد اين مسئله را در نظر داشته باشند كه جهت نيل به توسعه و پيشرفت بومي و خوداتكا، مي بايست بازار و اقتصاد خود را مستقل سازند و بتوانند با بومي سازي محصولات و توليدات خود، استقلال اقتصادي را به نحو كامل به دست آورند. حضرت امام خميني (ره) در اين زمينه چنين مي فرمايند: «اكنون بازارهاي كشورهاي اسلامي مراكز رقابت كالاهاي غرب و شرق شده است، و سيل كالاهاي تزئيني مبتذل و اسباب بازي ها و اجناس مصرفي به سوي آنها سرازير است و همه ملت ها را آن چنان مصرفي بار آورده اند كه گمان مي كنند بدون اين اجناس آمريكايي و اروپايي و ژاپني و ديگر كشورها زندگي نمي توان كرد.» (1)
هدف دولت هاي استعماري از نزديك شدن به جوامع ديگر، بهره برداري از منابع و امكانات اقتصادي آنهاست. استكبار جهاني سعي در تسخير بازار و انگيزه هاي مصرفي كشورهاي شرقي دارد تا بتوانند توليدات و كالاهاي صنعتي و مصرفي خود وارد بازار تمامي كشورها نمايند و از اين طريق سود و منفعت خود را افزايش دهند. به همين دليل آنها ارتباط سياسي، اقتصادي و اجتماعي خود را با كشورهاي اسلامي محدود به شرايطي مي كنند كه بتوانند به اهداف شوم و سودگرايانه خود دست يابند و زماني كه تحقق آرزوها و مقاصد منفعت طلبانه شان با موانع و مشكل روبهرو شود، اين ارتباط نيز محدود خواهد شد. حضرت امام خميني (ره) در زمينه اهداف دولت هاي استعماري بخصوص آمريكا از نزديك شدن به جوامع شرقي مي فرمايند: «..آمريكا از شما نفت مي خواهد و آمريكا از شما نفع مي خواهد و مي خواهد شما بازار باشيد براي او. اينها فرق نمي كند، اينها مي خواهند كه از شما استفاده بكنند، از مخازن كه خدا به شما داده آنها استفاده اش را بكنند.. والّا در آنجايي كه شما گرفتار بشويد، هيچ يك از اينها به داد شما نخواهند رسيد؛ آنها آن وقت مي گويند ما اينها را نمي شناسيم. بناي اين اشخاصي كه توجهشان به خودشان و به دنياي خودشان است، اين است كه مادامي كه به نفع آنها چيزي باشد با آنها همراهند و با آنها هم كاسه هستند، آن روزي كه ببينند اين به نفع نيست، ولو دوست شان باشد كنارش مي گذارند.» (2)
فرمود: «رحم الله امرا عمل عملا فاتقنه»؛ رحمت خدا بر آن انساني كه كاري را انجام بدهد و آن را متقن انجام بدهد، درست انجام بدهد. اين آيندهنگري است، غير از امروز. شما امروز ببينيد در دنيا كمپانيهايي هستند صد سال است اينها دارند كار ميكنند، صد و پنجاه سال است دارند كار ميكنند و محصولاتشان در دنيا فروش ميرود. اسم اينها كافي است كه جنس را تو بازار رايج كند؛ به خاطر اينكه درست كار كردند، خوب كار كردند، مشتري مطمئن است به اينها. شما ميگوييد كه ما سفارش كنيم به مردم كه توليدات داخلي را مصرف كنند. من كه خب چند سال است دارم سفارش ميكنم؛ بنده كه بارها گفتهام، منتها اين با شعار درست نميشود. خب، بله يك مقداري مردم حالا يك اعتمادي بكنند، يك اعتنايي بكنند به حرف ما، به خاطري كه مثلاً ما گفتيم، بروند يك مقداري چه كنند؛ اين يك بخشي از قضيه است. يك بخش ديگر هم مربوط به كيفيت است. خب كيفيت را بايد بالا برد؛ كيفيتها را بايد بالا برد. (بيانات مقام معظم رهبري در ديدار جمعي از كارآفرينان سراسر كشور1389/06/16) چرا كالاي ايراني؟
من شنيدم كه دستگاهها و بانكها و اينها حمايتشان از توليدات داخلي هم ضعيف است؛ يك جاهايي آن توليدكنندهها به خاطر عدم حمايت، به ورشكستگي كشيده ميشوند. با اين مسئله هم بايستي حتماً در خود دولت مقابله بشود؛ يعني دستور داده بشود. بله، يك نكتهاي هم گفته شد، كه اتفاقاً من هم همين را اينجا يادداشت كردم؛ كه گاهي اوقات در معاملاتي كه دستگاه دولتي با توليدكننده داخلي ميكنند، بدحسابي هست؛ در حالي كه وقتي اين معامله را با يك صنعتگر خارجي ميكنند، پول را نقد ميدهند؛ اما اين را همين طور كش ميدهند - يك سال، دو سال - طلب او را هم نميپردازند. بايد جلوي اينها گرفته شود. (بيانات مقام معظم رهبري در ديدار جمعي از نخبگان و برگزيدگان علمي 1390/07/13)
قوانين و مقررات بايد به نحوي تدوين شوند كه موجب كارآمدي و تقويت نيروي كار و حمايت از توليدكنندگان و موثران در توليدات اقتصادي در جامعه باشند و فضاي كسب و كار و تغيير و تحول را فراهم سازند و به جاي ايجاد مانع، بيشتر درصدد رفع موانع و تسهيل امور برآيند توليدي شده تا شور و شوق كار و تلاش و توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني خود به خود فزوني يابد.
يكي از عوامل بسيار مهمي كه مي تواند به توليد اقتصادي در جامعه كمك نمايد توجه به آموزه هاي ديني و ارزش هاي معنوي كار و جهاد مي باشد. قرآن كريم و سيره ائمه اطهار همواره به انسان ساعي احترام گذشته و بر تلاش آحاد و اقشار مختلف هر جامعه، تأكيد نموده است. بررسي زندگي اميرمؤمنان علي(ع) نيز حاكي از رفتارهاي توليدي حضرت در ايجاد نخلستان، باغات و زراعات ايشان و همچنين حفر چاه به دست مبارك ايشان مي باشد كه همه اين موارد علاوه براهميت و تلاش براي اقتصاد جامعه مسلمين، نقش توليدي و نگاه معصومين به اين مقوله باارزش الهي يعني دغدغه توليد و خدمات رساني به جامعه مسلمين مي باشد. لذا ضروري است خطبا و واعظين در منابر و تريبون ها به تبيين نقش تلاش و جهاد در عرصه هاي مختلف به ويژه در توليد و توانمندسازي اقتصاد ايران اسلامي از منظر قرآن و احاديث پرداخته و جامعه را به تحرك و تلاش براي پيشرفت در امر توليد و معاش ملي درآورند.
تقويت انگيزه هاي ديني براي كارآفريني اقتصادي و اهتمام به جهاد و تلاش موجب نهادينه شدن فرهنگ كار و تلاش در جامعه و به تبع آن تحقق تشكيل تمدن عظيم اسلامي ايراني خواهدبود كه نيازمند اقتصادي پويا و سياستي كارآمد است در ايجاد عدالت و رفاه اجتماعي است.
استفاده و بهره گيري از برنامه هاي تلويزيوني و رسانه اي در راستاي اجرايي نمودن شعار توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني و تبيين نتايج و پيامدهاي حاصل از اين آرمان ملي بسيار حائزاهميت مي باشد. در واقع رسانه ملي از طريق تبليغات و فرهنگ سازي رسانه اي مي تواند توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني را به عنوان يك طرح ملي و مطالبه عمومي در جامعه به تصوير كشانده و اهميت و ضرورت آن را با اثرگذاري غيرقابل انكار آثار نمايشي و تبليغاتي تبيين نمايد.
ديگر راهكارها در مسير توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني جلب مشاركت مردم و افزايش آگاهي هاي آنان نسبت به رابطه افزايش مشاركت مردم در سرمايه گذاري هاي توليدي و ارتقاء كارايي و ايجاد رفاه در جامعه مي باشد. حقيقتا پيشرفت اقتصادي در جامعه از كارهايي انجام شدني است كه هريك از اعضاي جامعه با مشاركت و ملزم نمودن خود به عملياتي شدن آن، منابع عظيمي را براي ايران عزيز حاصل خواهند نمود. لذا مردم با مشاركت و سرمايه گذاري در بسترهاي توليدي كشور مي توانند گامي اساسي در اين مسير را اعمال نمايند.
مسئولان و متوليان امر با پرهيز از شعار زدگي نبايد به برگزاري چند همايش، سخنراني و چاپ مقاله و كارهايي از اين قبيل خود را سرگرم كنند. در واقع به تعبير معظم له «گاهي اوقات اين شعاري كه ما براي سال اعلام مي كنيم، بعد ناگهان مي بينيم همه در و ديوارهاي تهران و شهرهاي ديگر پر شده از تابلو، كه اين شعار رويش نوشته شده. اين فايده اي ندارد. گاهي كارهاي پرهزينه اي انجام مي گيرد؛ چه لزومي دارد؟ آنچه كه من از مسئولين و از مردم عزيزمان توقع دارم، اين است كه اين شعار را بشنوند، باور كنند و دنبال كنند. تابلو كردن و در و ديوار را پر كردن و عكس زدن و اينها هيچ لزومي ندارد. اگر هزينه اي نداشته باشد. لزومي ندارد؛ اگر هزينه داشته باشد اشكال هم دارد. هيچ لزومي ندارد كارهاي پرهزينه را انجام بدهند.»
يكي از پيش نيازهاي اين مسير براي رسيدن به نتيجه مطلوب، زمينه سازي ذهني و فرهنگي براي اقشار مختلف جامعه و تبليغات در خصوص حركت هاي جهادي و تغيير الگوهاي مصرفي كنوني جامعه مي باشد. امروز هر فردي از اعضاي جامعه بايد بداند كه در فعاليتهاي خود بايد به ارتقاء بهره وري و افزايش همت و كارايي اقدام نمايد، تا كشور به اهداف تعريف شده در چشم انداز بيست ساله نظام برسد و شكوفايي در همه ابعاد ملي تحقق يابد. نهادينه شدن حركت هاي جهادي مهم ترين اصل در افزايش تحقق توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني و پيشرفت در ظرفيت هاي خدماتي و توليدي كشور است. چرا كه بهره وري حاصل و برآيند كارايي و اثربخشي است حال اينكه همه مي دانيم كه سطح بهره وري در كشور ما بسيار پايين است و اين بدون شك به الگوي رفتاري برخاسته از فرهنگ عمومي كه طي ساليان سال در لايه هاي مختلف جامعه نهادينه شده است برمي گردد و لذا بايد با «كار و تلاش» چنانكه در آموزه هاي ديني آمده است، در سطوح مختلف به صورت عملي و نه شعاري حركت هاي جهادي معني و مفهوم سازي شده و بعنوان يك ارزش و فرهنگ ملي ضرورت توليد ملي، حمايت ازكار و سرمايه ايراني نهادينه شود. بحمدالله اين موضوع در طول سال هاي اخير با توجه به توصيه هاي رهبر فرزانه انقلاب مورد توجه همه آحاد و اقشار جامعه قرارگرفته است. لذا تبيين روحيه جهادي و حمايتي از كار و سرمايه ايراني مي تواند تحقق اين هدف والاي ملي را به ارمغان آورد.
حوزه عمل اقتصادي حوزه فساد است. از اين رو اصلاح و نظارت دايمي در بخش هاي قانونگذاري و اجرا امري لازم و بايسته است. بنابراين يكي از اولويت هاي اقتصادي را بايد در فسادستيزي قرار داد. قوانين بايد به گونه اي نوشته شود كه از هر گونه زراندوزي و تكاثر و گردش ناسالم اقتصادي در جامعه جلوگيري كرد. اين مسئله كه مردم به جاي آنكه پول و ثروت خويش را در فعاليت هاي اقتصادي بكار گيرند، آن را به شكل سكه، كنز كنند و در گوشه اي بي هيچ تاثيرگذاري در توليد ثروت قرار دهند يك فساد اقتصادي است. از اين رو خداوند به شدت با هرگونه گردش ناسالم از جمله كنز و تكاثر و زراندوزي و خريد سكه و انباشت آن در كنج خانه مخالفت مي كند و مبارزه با آن را يك امر لازم مي داند. (حشر، آيه 7؛ توبه، آيات 34 و 35)
اين ها تنها نمونه هايي از اولويت هاي اقتصادي براي مسئولان و رهبران جامعه از جمله دولت و نمايندگان مجلس و كارگزاران نظام اسلامي است كه در اين نوشته كوتاه بدان اشاره شد. بي گمان تبيين همه اولويت ها نيازمند بررسي هاي دقيق تر و كارشناسانه تر و بازخواني مباحث اقتصادي در آيات قرآني و آموزه هاي اسلامي است. اما در اينجا به همين مقدار بسنده مي شود. باشد با توجه به همين اولويت ها كساني كه مسئوليت نظام اسلامي را به عهده دارند يك جامعه آرماني و نمونه را در عصر كنوني بازسازي و به عنوان الگو به جهانيان معرفي كنند
از ديگر نكاتي كه بايد به عنوان اولويت در حوزه اقتصادي مورد توجه قرارداد، انتخاب كارگزاران شايسته و نظارت بر عملكرد آنان است. حوزه اقتصادي به سبب شرايط فسادپذيري نيازمند انتخاب كارگزاران با ويژگي هاي خاص چون امانت داري و علم اقتصاد است. مراقبت از ثروت و قدرتي كه در دست اين كارگزاران است، امري است كه افزون بر شرايط انتخاب كارگزاران، نظارت دايمي و هميشگي را مي طلبد. اگر اختلاسي صورت مي گيرد و اموال خزانه هاي بانكي كشور به تاراج مي رود از آن روست كه قوانين به درستي نوشته نشده و خلأها و يا خلل قانوني وجود دارد، يا اين كه اگر قوانين درستي وجود دارد، در انتخاب كارگزاران در اين حوزه دقت لازم به عمل نيامده است و اگر انتخاب خوبي صورت گرفته، در نظارت كوتاهي شده است. بر اين اساس خداوند همه اين مراحل را مورد توجه قرار داده و خواستار قوانين خوب و كامل، انتخاب كارگزاران شايسته و نظارت دايمي و هميشگي شده است. (نساء، آيه 5؛ يوسف، آيه 55؛ كهف، آيات 93 تا 97)
مسايل اقتصادي در كنار مسايل اعتقادي مطرح هستند و نياز انسان به مسايل اقتصادي همانند مسايل اعتقادي است و نمي توان اين نياز را با تصرف و تغيير در اولويت جا به جا كرد و حتي دربرخي از روايات دربيان نسبت فقر و كفر آمده است: كاد الفقر ان يكون كفرا؛ نزديك است كه فقر به كفر بينجامد، پس مي بايست با اين نگاه به ارزيابي مسايل اقتصادي پرداخت و به عنوان بال دوم خوشبختي به آن توجه كرد و در تصميم گيري ها و سياست ها و برنامه ريزي ها با اين نگاه مهم ارزشي بدان پرداخت.
اما بركسي پوشيده نيست كه درميان مسايل اقتصادي با توجه به مقتضيات و شرايط زماني و مكاني اولويت هايي وجود دارد كه نمي توان آن را ناديده گرفت. اين بدان معناست كه ما نمي توانيم يك نسخه واحد براي اولويت گذاري هاي اقتصادي داشته باشيم؛ زيرا شرايط و مقتضيات زمان و مكان دايم در تغيير و تحول است.
پس به جاي آن كه به جزئيات برنامه اي در اولويت گذاري ها بپردازيم و درعمل از تجويز نسخه دقيق و واقع بينانه باز بمانيم بهتر آن است كه به اصولي توجه كنيم كه اولويت كلان و ثابت در حوزه مسايل اقتصادي است. براين اساس، مطلب را به جاي اينكه به مسايل حاشيه اي و متغيرات مكاني و زماني و مقتضيات آن سوق دهيم، به حوزه مسايل كلان تر حوزه اقتصادي توجه مي دهيم تا نسخه اي واقع بينانه براساس آموزه هاي قرآني براي همه زمان ها و مكان ها بپيچيم بي آنكه در دام حواشي و فروعات و جزئيات و قضاياي شخصي بيفتيم و از فايده كلي و عمومي آن خارج شويم.
پيام رهبر معظم انقلاب و نامگذاري سال 1391 به عنوان سال «توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني» در واقع پيام تداوم جهاد اقتصادي را در خود دارد. يعني آنچه كه رهبر معظم انقلاب در سال گذشته بيان فرمودند، امسال با عنوان گسترش و حمايت از توليد ملي مورد تأكيد مجدد قرار دادهاند. اگر بخواهيم با اين پيام برخوردي جدي و عملي و فراتر از تعارف و تكرار شعار داشته باشيم، بايد هم تعريف دقيقي از اين عبارت داشته باشيم و هم لوازم توفيق در آن را بشناسيم و شاخصهاي اين توفيق را تبيين كنيم تا در پايان سال بتوانيم كارنامه خود را با اين شاخصها بسنجيم و ارزيابي كنيم. شايد اصليترين مفهوم پيام فوقالذكر اين است كه «توليدمحوري» بايد شاخص همهي سياستهاي اقتصادي ما باشد، منتها اين نكته نيز مهم است كه جهت اين حمايت چه بايد باشد؟ آيا حمايت از توليد ملي به اين معني است كه توليد ملي ما به حدي برسد كه بتواند با بهترين توليدات جهاني رقابت كند؟ پس در اين صورت منظور ما حمايت از توليدات ملي براي رقابتي شدن است و به عبارت ديگر، حمايت از توليد ملي است در مقابل موانع رقابت عادلانه و برابر. يعني توليدات كشور بايد بتواند به بازار دسترسي داشته باشد و عادلانه و برابر با توليدات مشابه رقابت كند. آيا مفهوم اين نامگذاري حمايت در مقابل عوارض خارج از اختيار است؟ به اين معني كه توليد داخلي ميتواند روي پاي خود بايستد، اما اگر عواملي براي آن مزاحمت و عوارض ايجاد كنند -مثل خشكسالي يا محدوديتهاي خارجي- بايد از توليد ملي حمايت نمود. گاهي در رقابت رقبا، ديگراني وارد ميشوند و حمايتهاي بازارشكنانهاي صورت ميدهند كه طبعاً حمايت از توليد ملي در برابر آنها ضروري خواهد بود.
آدرس يكي از اهداف در عرصه جهاد اقتصادي و به قول رهبر معظم انقلاب «يك بخش مهم» از آن است. اما براي راهيابي به اين نقطه مطلوب بايد از عقبه هايي عبور كرد و موانعي را هموار كرده و پشت سر گذاشت و اگر چنين نبود، توصيه اكيد آقا به تلاش همگان از دولت و مجلس و دستگاه قضايي و ساير مسئولان گرفته تا مردم، ضرورتي پيدا نمي كرد. براي رونق بخشيدن به توليد ملي بايد از توليد كالاي بنجل و غيراستاندارد جلوگيري كرد تا ميل و رغبت مردم به توليدات داخلي جذب شود نه آن كه رويكرد به توليد داخلي را در مقايسه با كالاي مشابه خارجي، نامعقول تلقي كنند! مراكز نظارتي نبايد به توليدكننده داخلي اجازه توليد كالاي نامرغوب را بدهند و در همان حال دست واردكنندگان كالاي مشابه خارجي را باز گذاشته و بازار داخلي را سخاوتمندانه! به آنان واگذار كنند. دولت و مجلس وظيفه دارند كه تسهيلات لازم را براي توليدكنندگان داخلي فراهم آورند و مقررات بعضا نسنجيده و دست و پاگير را از پيش پاي آنان بردارند. حمايت از سرمايه ايراني به تامين امنيت سرمايه و سرمايه گذار ايراني نياز دارد و اولين و حياتي ترين اقدام در اين زمينه، مبارزه جدي با فساد اقتصادي است. طي چند سال گذشته مفسدان اقتصادي از يكسو و برخي از افراد كم دان و ناآگاه و يا كساني كه همان مفسدان اقتصادي سبيل هاي آنان را چرب كرده بودند! اين ترجيع بند فريب را تكرار مي كردند كه «مبارزه با مفاسد اقتصادي به سرمايه گذاري داخلي و امنيت سرمايه لطمه مي زند»! و حال آن كه سرمايه گذار داخلي فقط هنگامي كه دست مفسدان اقتصادي را بسته مي بيند به سرمايه گذاري در داخل كشور اميدوار مي شود و مثلا هنگامي كه مشاهده مي كند فلاني به بهانه سرمايه گذاري در توليد فلان كالا، چندصد ميليون دلار وام دريافت كرده و نه فقط فلان كالا را توليد نكرده، بلكه بخشي از وام دريافتي را به سرمايه گذاري در منطقه آزاد تجاري دوبي- جبل علي- اختصاص داده است، چگونه مي تواند به چرخه سالم سرمايه و سرمايه گذاري داخلي اطمينان كند؟ و يا وقتي مي بيند فلان شارلاتان ديگر، در زد و بند با فلان مسئول و فلان نماينده و فلان رئيس كل بانك و در پوشش توليد داخلي دست به سوءاستفاده كلان با مبلغ نجومي 3هزار ميليارد توماني زده است، اگر آدم مومن و متعهدي باشد از سرمايه گذاري داخلي صرفنظر مي كند و چنانچه بويي از ايمان و تعهد نبرده باشد، راه را براي سوءاستفاده باز مي بيند و مفسد اقتصادي ديگري متولد مي شود!
جهان بيني اصلي است كه در تمامي علوم و دانش و ديدگاه بشري ديده مي شود. تمامي اديان و علوم هر كدام مكتب ها و ديدگاه هاي متفاوتي دارند كه در آن جهان بيني خاصي مطرح گرديده است. در قرآن جهان بيني خاصي وجود دارد كه هدف و اصول آن با ديگر اديان و علوم تفاوت بارز دارد. در اين ميان قرآن با علوم مختلفي چون اقتصاد، سياست، مديريت و... وجوه تمايز و اشتراك دارد. رابطه قرآن و علوم بشري بيش از همه به تبيين جهان بيني آنها مرتبط است. بنابراين از مهمترين زمينه هاي اثر بخشي قرآن در اقتصاد، شناسايي اصول تكويني اقتصاد اسلامي از قرآن و سنت است. اصل خالقيت و يگانگي آفرينش يكي از اين اصول مي باشد. در فلسفه و جهان بيني اسلامي، خداوند بر مخلوقات و جهان هستي خود اشراف و هدايت دارد. به عبارت ديگر خداوند در عين حال كه خالق و آفريننده است، رب نيز هست و بر امور و شئون بندگان خود نظارت و اشراف دارد. بنابراين انسان را رها شده نمي توان تصور كرد كه رابطه اش با خداوند قطع شده باشد. در قرآن آمده: "الا له الخلق و الامر تبارك الله ربّ العالمين". بر اساس يگانگي خداوند و اصل توحيد، وابستگي متقابل نظام آفرينش به اراده و خواست الهي اثبات مي شود،
امروزه اقتصاددانان بر اين باور اتفاق نظر دارند كه وجود تصميم سازاني چون نهادهاي كارآمد پولي و مالي و يك سيستم قضايي كارآمد كه «قواعد بازي» معاملات اقتصادي مردم را رقم ميزنند ...
... و رفتار روزمره كسب و كار آنها را شكل ميدهند براي داشتن رشد توليد ملي بالا و پايدار حياتياند. وجود نهادهاي قوي در جهت حمايت از حقوق مالكيتها و ساز و كار اجراي قراردادها بهترين كمكيار بسط و توسعه سرمايهگذاريها و كارآيي و حمايت عقلاني از دو عامل كليدي كار و سرمايه در جامعه هستند؛ ولي بيشتر كشورهاي در حال توسعه از داشتن نعمت نهادهاي لازم و كارآمد محروماند و تغيير و تحول در نهادهاي جامعه فرآيندي سخت، مشكل و كند است. پرسش اصلي آن است كه در چنين شرايطي آيا ابزارهاي ديگري براي رشد توليدات ملي مثل اعمال سياستهاي خاص ميتواند خلأ فقدان نهادها را جبران كند. نيم نگاهي به چهار دهه تجربه كشورهاي در حال توسعه ميتواند درسآموزيهاي خوبي داشته باشد؛ يعني بسياري از كشورهاي در حال توسعه با وجود ضعفهاي نهادي توانستهاند به رشد اقتصادي بالا و پايدار خوبي دست يابند. نتايج يك تحقيق كه توسط صندوق بينالمللي پول براي 47 كشور در حال توسعه، كه رشد توليدات ملي پايدار را براي يك دوره زماني 7 ساله بيش از 3 درصد مبنا قرار داده بود، در يك كلمه حكايت از آن دارد كه كشورهاي صاحب رشد شتابان توليد ملي اجازه ندادهاند ضعف نهادي كشورشان مانع تحقق اهداف كلان اقتصادي همچون اشتغال بالا و تورم پايين شود. دومين عامل تحول در تركيب صادرات آنها بوده؛ يعني صادرات مصنوعات كارخانهاي در آن كشورها موتور رشد صادرات آنها بوده و نسبت مصنوعات كارخانهاي به GDP به 36 واحد درصد رسيده است. كشورهاي بارز اين حوزه كره جنوبي و مالزي هستند و عامل كليدي ديگر در اين راستا «نرخ ارز» است. ناميزاني نرخ ارز و بيش ارزش داشتن آن، رشد كمتري را براي كشورهاي تحت بررسي رقم زده بود. جلوگيري از ارزش اضافي داشتن پول ملي نقش مهمي در رقابتپذيري محصولات كارخانهاي آنها داشته است.
تابناك: با افزايش مشكلات اقتصادي براي توليدكنندگان و روند نزولي توليد در كشور در سالهاي اخير به نظر مي رسد راه برون رفت از تنگناهاي فعلي فراروي توليد، اهتمام همه جانبه به توليد و ايجاد اهرمهايي براي فشار به دولت براي اجراي تعهدات قانوني خود به صنعت و سرمايهگذاري در كشور است.
در حالي كه سال جديد از سوي مقام معظم رهبري به سال حمايت از كار و سرمايه ايراني و توليد ملي نامگذاري شده است، متاسفانه اقدام خاصي از سوي دولت و مجلس براي كمك به توليد كنندگان صورت نگرفته است و بسياري از صنايع همچون نساجي، لبنيات و فرش با مشكلات روزافزون از جمله كاهش تصاعدي نقدينگي، عدم پرداخت سهم قانوني آنها از يارانهها، بروكراسي اداري و واردات بي رويه مواجه هستند، كه اگر بگوييم كمر صنايع كشور زير ندانم كاري برنام ريزان اقتصادي كشور شكسته شده است به گزاف سخن نگفته ايم.